استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران
10.22080/usfs.2020.18142.1927
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی تفاوت دما در شهر بابلسر پرداخته است. هدف اصلی این کار بررسی تفاوتهای دمایی در نقاط مختلف شهری و تشخیص شکل‌گیری جزیره حرارتی است. بدین منظور از داده‌های برداشت‌شده ساعتی از 3 دستگاه ثبت‌کننده خودکار دما و ایستگاه بابلسر (در مجموع 4 ایستگاه) با گام یک ساعته استفاده شد. دستگاه‌ها از تاریخ سوم مهر ۱۳۹۷ در سه نقطه 1. ورودی شهر (اداره کشاورزی) ۲. سازمان مرکزی دانشگاه مازندران ۳. پردیس دانشگاه به مدت ۱۶۶ روز تا تاریخ ۱۹/۱۲/۱۳۹۷ داده‌های دما را ثبت کردند. درنهایت ۳۴۷۸ داده برداشت و به همراه داده‌های ایستگاه بابلسر سری زمانی داده‌ها در یک ماتریس (۵*۳۴۷۸) تشکیل شد. درابتدا بررسی تفاوتهای ساعتی و درادامه بررسی تغییرپذیری دما از روش تغییر روزبه‌روز دما (DTD) و تفاوت تغییرپذیری روزبه‌روز دمای بیشینه و کمینه DTD∆ که روش‌های مرتبط با هم هستند، انجام شد. بررسی ساعتی نشان داد تفاوتهای دمای مناطق شهری و حومه تفاوت خاصی در هنگام شب و روز ندارند و تغییرپذیری دمای کمینه همه ایستگاههای بررسیشده شبیه به هم هستند. بررسی اثر باد بر تفاوتهای مکانی دما نشان داد با کاهش سرعت باد همسانی دمای نقاط مختلف بابلسر افزایش می‌یابد. با درنظرگیری شاخص‌های لازم برای تشکیل جزیره حرارتی از جمله وقوع جزیره حرارتی در دماهای کمینه، تغییرپذیری کمتر دمای کمینه مناطق شهری در مقایسه با حومه و بیشتر شدن میزان جزیره حرارتی در زمان کاهش سرعت باد این بررسی نشان میدهد، با توجه به الگوی زمانی شبانه‌روزی در شهر و تغییرپذیری داده‌ها نشانه دقیقی از تشکیل جزیره حرارتی در بابلسر همانند دیگر شهرهای ساحلی دنیا وجود ندارد.
)