ارتباط کاربری‌های اراضی شهری با تغییرات ویژگی‌های تابش مطالعه موردی: شهرهای میانی استان مازندران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقلیم شهری، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، ایران

2 استادیار گروه جغرافیا وبرنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، ایران

3 استادیار گروه جغرافیا دانشگاه آزاد نور

چکیده

تغییر در توازن تابش از طریق افزایش شهرنشینی و تغییر کاربری منجر به افزایش درجه حرارت شهرها شده است. بیلان تابش از طریق ویژگی‌های شار تابش خالص (RN)شامل، آلبیدو (α)، طول‌موج بلند ورودی(RL ↓)، طول‌موج کوتاه ورودی(RS )، تابش بلند برگشتی(RL ↑)، و درجه حرارت سطح زمین (LST) قابل اندازه‌گیری است. پژوهش پیش رو بیلان تابش را با بهره‌گیری از تصاویر ماهواره‌ای لندست 4-5 و 8 برای سال‌های 1998، 2010 و 2017 در ماه آگوست برای منطقه مورد مطالعه مورد بررسی قرار داده است. ویژگی‌های تابش خالص در کاربری‌های مختلف (مناطق مسکونی شهری و حومه شهر، فضای سبز شهری و حومه شهر) از طریق آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه (آنوا) و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شدند. نتایج نشان داد مقدار شار تابش در کاربری‌های انتخاب‌شده دارای تفاوت معناداری می‌باشند. تفاوت‌های یادشده به دلیل تغییر در مقادیر انرژی خروجی ( α و RL ↑) به وجود آمده است و هرگونه افزایش ساخت‌وساز و کاهش پوشش گیاهی در منطقه، نهایتاً منجر به تغییر بیلان تابش و شکل‌گیری خرد اقلیم جدید خواهد شد. بنابراین بخشی از روند افزایش درجه حرارت ایستگاههای هواشناسی که در شهرها قرار گرفته‌اند یا ایستگاه‌هایی که فضای سبز آنها طی زمان تخریب شده است نه به خاطر تغییر اقلیم و گرمایش جهانی بلکه متاثر از توسعه شهرها و تغییر کاربری بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Land Use Change in Cities and Changes in Radiation Characteristics Case study: Mazandaran

نویسندگان [English]

  • Abbas Ebrahimi 1
  • Taher Safarrad 2
  • Gholam Reza Janbaz Ghobadi 3
1 Ph.D. Student, Geography, Urban Climate, Faculty of Basic Sciences, Islamic Azad University, Noor Branch
2 Assistant Professor of Climatology, Faculty of Humanities and Social Sciences, Mazandaran University, Babolsar
3 Assistant Professor of Climatology, Faculty of Basic Sciences, Islamic Azad University, Noor Branch
چکیده [English]

Changing the balance of radiation through urbanization and change in Land use has led to an increase in the temperature of cities. The radiation Balance is calculated through the properties of the Net radiation flux (RN) including Albedo (α), long input wavelength (RL ↓), short input (RS), the Long output radiation (RL ↑), and Land Surface temperature (LST) is measured. The research has examined the radiation Balance by using satellite images of Landsat 4-5 and 8 for the years 1998, 2010 and 2017 in August for Mazandaran. The characteristics of Net radiation in various Land use (urban and suburban residential areas, urban green spaces and suburbs) were analyzed by ANOVA and Tukey's post hoc test. The results showed that the amount of radiation flux in the selected applications has a significant difference. The differences are due to changes in the output energy (α and RL ↑), and any build-up and reduction of vegetation in the region will ultimately lead to changes in the radiation pattern and the formation of the new climate. Therefore, part of the process of increasing the temperature of the meteorological stations located within the city, not because of climate change and global warming but also from urban development and change of Land use.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Net radiation Flux
  • Land Use Change
  • Temperature
  • Middle cities of Mazandaran