الگوی پراکنش فضایی و ساماندهی پایگاه‌های پشتیبانی مدیریت بحران با استفاده از تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDM) و تحلیل‌های GIS (مطالعه موردی: منطقه 18 شهر تهران)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته جغرافیا و برنامه ریزی شهری.مقطع کارشناسی ارشد.دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس تهران

3 دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

مخاطرات طبیعی بخشی از جهان پیرامون ما بوده و همیشه یک خطر جدی برای توسعه به شمار رفته و خواهند رفت، به عبارتی زندگی بشر بدون در نظر گرفتن این مخاطرات غیرقابل‌تصور خواهد بود. نکته­ حائز اهمیت این است که از وقوع بحران نمی­توان جلوگیری کرد اما تمرکز و توجه برنامه­ریزی بحران شهرها در مرحله آمادگی می­تواند باعث کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی در اثر بروز سوانح ­گردد. دراین‌بین پایگاه­های پشتیبانی مدیریت بحران در فاز پیشگیری، آمادگی و مقابله در بحران‌های مختلف به‌ویژه بحران‌های طبیعی بزرگ نظیر زلزله، در شهر تهران به‌عنوان پیشرو عمل می­نمایند. تردیدی وجود ندارد که عملکرد کارآ و مؤثر این پایگاه‌ها ارتباط زیادی با نحوه مکان‌یابی آن‌ها در سطح شهر و مناطق شهری دارد به‌طوری‌که علاوه بر تأمین ایمنی پایگاه‌ بخصوص در برابر سوانح، امکان ارائه خدمات­رسانی مناسب به مناطق بحران­دیده را با توجه حوزه عملکردی آن فراهم سازد. تحقیق حاضر با استفاده از تکنیک­های تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDM) و تحلیل­های فضایی (GIS) این قابلیت و توانمندی­ها را مورد سنجش و ارزیابی قرار داده است. طبق ارزیابی­های صورت گرفته، پایگاه­های پشتیبانی مدیریت بحران در منطقه 18 شهر تهران از الگوی توزیع تصادفی  و غیراصولی پیروی کرده و به لحاظ مکانی، در پهنه­های فضایی مناسبی استقرار نیافته و انتخاب مکان برای ایجاد پایگاه­ها بدون توجه به نیازهای خاص آن صورت گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Spatial distribution pattern and organizing of crisis management supportive bases using MCDM and GIS (Case study: zone 18 of Tehran)

نویسندگان [English]

  • mohammad ebrahimi 1
  • edyed ali alavi 2
  • Aboulfazl Meshkini 3
1
2
3
چکیده [English]

Natural disasters are amongst main parts of our life and they have been regarded and will be regarded as a permanent thereat to development, in other words human daily life cannot be assumed without natural disasters. It should be taken into consideration that it is impossible to preclude these disasters but to prepare for a good reaction for these disasters can be a good solution to decrease post damages casualties to the cities. Herein, Crisis Management Supportive Bases in terms of prevention, preparation and dealing with the crisis play a key role especially in Tehran and in time of natural disasters. There is no doubt that high level and efficient function of these bases has a striking correlation with the way they are located in both urban and regional level in a way that in addition to providing security of the bases especially versus disasters, they could be, based on the service area, able to provide the areas of crisis with good services. This paper tries to use multi criteria analysis techniques (MCDM) and spatial analysis (GIS) method in order to assess the effectiveness of these supportive bases. Based on assuagements crisis management supportive bases have spontaneously distributed in 18 district and have located in inappropriate places. Their location was chosen without looking after for their own specific needs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Natural hazards
  • crisis management
  • supportive bases
  • region 18 of Tehran
  • GIS analysis
  • spatial organization