روشهای ساماندهی وبهسازی بافت قدیم شهری نجف آباد با استفاده از مدل ویکور

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور اصفهان

2 عضوهیات علمی دانشگاه اصفهان

3 استاد یار دانشگاه پیام نور مرکز اصفهان

چکیده

در دهه‌های اخیر به دلیل رشد شتابان شهرنشینی وعدم ارائه طرح و برنامه مناسب در سطح محله‌‌های شهری کیفیت محیط محلات تنزل یافته و موجب ایجاد مشکلاتی همچون فرسودگی کالبد، کم رنگ شدن حس تعلق به محله، نابرابری در توزیع و پراکندگی خدمات و همچنین عدم مشارکت مردمی شده است، به همین دلیل نظریات متعددی در خصوص بهبود کیفیت محلات شهری و جلب مشارکت مردمی توسط کارشناسان و متخصصان این رشته ارائه شده، که این پژوهش با توجه به رویکرد محله محوری علاوه بر تحلیل کیفیت اجتماعی- اقتصادی ساکنین مقیم بافت قدیم به تحلیل وضعیت بافت قدیم شهری و اولویت بهسازی و نوسازی با توجه به فرسودگی بافت پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع تحلیلی– توصیفی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت میدانی و کتابخانه‌ای انجام گرفته است، برای آشنایی با مشکلات موجود در محله و چگونگی کیفیت محیط و زندگی اجتماعی ساکنین، پس از شناخت و معرفی معیارها و زیر معیارهای مربوط به آن  پرسشنامه‌ای با حجم نمونه‌ای 380 عدد تنظیم و مورد بررسی قرار گرفته که تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS و روش‌های آماری همچون آزمون اسپیرمن انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که از دید ساکنان منطقه یک نجف‌آباد، محله‌ها و منطقه نیاز به بهسازی و نوسازی با مشارکت مردمی دارد. همچنین در بین زیر معیارهای مورد بررسی تسهیل مداخله در بافت به دلیل وجود درصد بالای ساختمان های 1 و2 طبقه(364/0)، پاکیزگی منطقه و بافت و همکاری بالای مردم و شهرداری در زمینه جمع آوری زباله(352/0)،  پایین بودن اجاره بها(312/0) از مهمترین نقاط قوت و  ایجاد وتقویت شبکه دسترسی و اصلاح معابر قدیمی بافت (288/0)، ایجاد و توسعه صنعت گردشگری(276/0)، وجود محور ارتباطی با دیگر شهرها و امکان توسعه و پیشرفت بافت در این منطقه(272/0) از مهمترین فرصتها به شمار می آید. در نهایت با استفاده از تحلیل راهبردی سوآت راهبردهایی در جهت ارتقاء کیفیت محیط پیشنهاد شده است و در ادامه با استفاده از روش وایکور به دو سؤال اصلی در پژوهش پاسخ داده شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Organizing and improving old urban texture (A case study of Zone 1, Najafabad)

نویسندگان [English]

  • aliyar shahbandari ghoochani 1
  • Reza Mokhtari Malek Abadi 2
  • Mehdi Ebrahimi Bouzani 3
1 Payamenour university, Esfahan,Iran
2 member of the scientific group of Isfahan Payame Noor University
3
چکیده [English]

During the last decades, as the result of ever-increasing urbanization and lack of appropriate planning across the urban neighborhoods, the environment quality of neighborhoods has been decreased and some problems such as worn-out texture, decreased the sense of attachment toward the neighborhood, inequity of service distribution as well as lack of public cooperation occurred. For this reason, various ideas concerning improving the quality of urban neighborhoods and attracting public cooperation have been suggested by the experts and masters in this field. This research analyzes social-economic quality of dwellers in old texture by considering neighborhood-centered approach as well as the situation of urban old texture and the priority of renewal and reconstruction by considering worn-out texture. The research method was analytical-descriptive and data collection was of the field and library type. In order to be familiar with the existing problems in neighborhood, quality of the environment and social life of dwellers, a questionnaire having the sample size of 380 was set and studied after recognizing and addressing criteria and its relevant sub-criteria. For analyzing the data resulted from questionnaire, SPSS software and statistical methods such as Spearman test were applied. From the view of residents of Najaf Abad, zone I, the results of this research indicate that the neighborhoods and zone need to be renewed and reconstructed by public cooperation. Moreover, among the studied sub-criteria, facilitating the intervention in textures due to the high percent of 1 & 2 - story buildings (0.364), clearness of zone and texture and high cooperation of municipalities and people in the field of gathering the wastes (0.352),  and low fees of rents (0.312) are the most important strength points and developing and reinforcing the access network and correcting old passages of texture (0.288), developing and improving tourism industry (0.276), the presence of communication roads with the other cities and the possibility of developing and improving texture in this zone (0.272) are the most opportunities. Finally, some strategies were suggested for promoting the quality of environment using SWOT strategic analysis and two main questions answered at the end of thesis using VIKOR method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • old texture
  • renewal
  • reconstruction
  • VIKOR
  • Najaf Abad