ظرفیت سنجی توسعه میان افزا در حوزه‌های اصلی و فضاهای ساخته شده منطقه دو اهواز

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه مازندران

چکیده

مشکلات کالبدی-فضایی، گسترش حاشیه نشینی و شکل­گیری بافت‌های فرسوده وعدم تعادل‌ در زمینه‌های مختلف خدمات رسانی در سطح محلات شهری و همجواری کاربری‌های ناسازگار، حاصل گسترش بی‌رویه و کنترل نشده‌ی شهرها است و موجب افزایش هزینه‌های حمل ونقل، افزایش هزینه‌های زیربنایی و افزایش سرانه هزینه‌های خدمات رسانی در شهر می‌شود. توجه به اصول توسعه میان‌افزا در محدوده‌های دارای ظرفیت شهر، مانند‌: بافت‌های فرسوده، مخروبه، حاشیه نشین، اراضی بایر و بافت‌های ناکارآمد شهری و همچنین مناطق اولویت‌بندی شده، می‌تواند به عنوان یکی از راهبردهای اساسی برای دستیابی به رشد هوشمند شهری، جهت پیشگیری و درمان این مشکلات کمک کند. شهر اهواز به عنوان مرکز سیاسی استان، وجود صنایع مختلف برای عرضه شغل، و تنوع در عرضه‌ی انواع خدمات، از زمان جنگ تحمیلی تا کنون مکانی برای جذب جمعیت‌های مهاجر از روستاها و شهرهای اطراف بوده است. این امر موجب شکل گیری مشکلات کالبدی-فضایی و گسترش ناموزون شهر و ظهور پدیده پراکنده‌رویی در شهر شده است. بیشترین محدوده‌های دارای ظرفیت برای توسعه میان‌افزا در منطقه2 واقع است. هدف مقاله حاضر شناسایی ظرفیت‌های توسعه میان‌افزا در این منطقه و اولویت بندی آن‌ها می‌باشد. در این پژوهش ابتدا توسعه میان‌افزا در سه حوزه اصلی(بافت فرسوده، زمین‌های بایر و کاربری‌های ناسازگار) در منطقه 2 شهر اهواز مورد بررسی قرار گرفت. سپس برای ارزیابی ظرفیت های توسعه میان افزا در بافت های ساخته شده، از شاخص های دسترسی، کالبدی و اجتماعی و برای ظرفیت سنجی توسعه میان افزا در بافت‌های ساخته شده منطقه از تکنیک دیمتل و روش فازی در نرم افزار ArcGISاستفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که حدود 1720 هکتار زمین‌های بایر، 114 هکتار اراضی نظامی و 1.5 هکتار اراضی مخروبه در این منطقه وجود دارند. در رابطه با بافت‌های ساخته شده، با توجه به نقشه اولویت بندی شده که در 5 دسته تقسیم بندی شده است، اولویت اول با مساحت 58 هکتار، اولویت دوم با مساحت 354 هکتار، اولویت سوم با مساحت 174 هکتار، اولویت چهارم با مساحت 115 هکتار و اولویت پنجم با مساحت 40 هکتار در رتبه های یک تا پنجم قرار گرفته‌اند. محله‌های کیان آباد، سیدخلف، امانیه، کیانپارس شرقی و کیانپارس غربی در اولویت اول و دوم قرار دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing the capacity of infill development in the main domains and constructed textures in Ahvaz (zone 2)

نویسندگان [English]

  • Gholamreza MALEKSHAHI
  • Mostafa Ghadami
  • Mojgan Bagheri Hojat
Faculty member
چکیده [English]

Spatial problems, expansion of marginalization, and the formation of worn out tissues, and the lack of balance in the different services of urban districts, and neighborhood of incompatible land use, is the result of the uncontrolled expansion of cities. This will increase transportation costs, infrastructure costs and per capita cost of services in the city. Pay attention to the principles of infill development in areas with capacity in the city, such as: worn, eroded, marginal, exhausted and inefficient urban fabric in addition to the priority areas, can be considered as one of the main strategies to achieve smart urban growth, to prevent and treat these problems. Ahwaz as a capital of the province, the existence of different industries to provide jobs, and diversity in delivering a variety of services, since the imposed war, it is a place of attraction of the migrant populations of the surrounding towns and villages. This led to the formation of spatial problems, as well as the uneven spread of the city and the emergence of a phenomenon known as sprawl in urban areas. The zone 2 of Ahwaz has the largest capacity of Infill Development. The purpose of this document is to identify the capacity of infill development in this zone and to prioritize them. In this research, firstly, the infill development in the three main domains (worn out tissues, wasteland, and incompatible land use) was studied in zone 2 of Ahwaz. Next, to evaluate the infill development capabilities in constructed textures, Indicators of accessibility, physical and social, and to measure the infill development capacity in constructed textures, the DEMATEL technique and fuzzy method was used in the ArcGIS software. The results show that there are about 1720 hectares of wasteland, 114 hectares of military land and 1.5 hectares of ruined land in this zone. Regarding the fabrics built, according to a hierarchical map divided into 5 categories, the first priority is 58 hectares, the second is 354 hectares, the third is 174 hectares, the fourth is 115 hectares and the fifth is 40 hectares, are class's from 1 to 5. The districts of Kian Abad, Seyed Khalaf, Amaniye, East Kianpars and west Kianpars are ranked in the first and second priorities.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Infill development
  • Incompatible land use
  • Worn texture
  • DEMATEL
  • Zone 2 Ahvaz