تحلیل دسترسی به بوستان‌های شهری با رویکرد عدالت محیطی (مورد مطالعه: اسلامشهر)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 حبیب اله فصیحی عضو هیات علمی دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی تهران

2 استادیار و عضو هیئت علمی گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه خوارزمی تهران

3 دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه آزاد اسلامی ورامین

چکیده

بوستان­ها در زمره فضاهای عمومی شهری قرار دارند که با صنعتی شدن جوامع و فشردگی جمعیت در فضاهای مصنوع، نیاز به آنها احساس شده و به جزء جدایی­ناپذیر طرح­های زیرساختی شهری تبدیل گردیده­اند. این پژوهش به بررسی وضعیت برخورداری از بوستان­ها و تحلیل دسترسی­پذیری به این فضاها در شهر 540 هزار نفری اسلامشهر پرداخته است. روش تحقیق ارزیابی- مقایسه­ای بوده و در آن برای تحلیل برخورداری، از شاخص­های سرانه و کاربری زمین استفاده شده و برای تحلیل دسترس­پذیری مبتنی بر سنجه­های مقاومت سفر، ابزار بافری سیستم اطلاعات جغرافیایی به­کار گرفته­شده است. یافته­های تحقیق نشانگر سرانه پایین بهره­مندی از بوستان­ها (2/2 مترمربع) و نسبت پایین کاربری زمین (3/1 درصد پهنه شهر) بوده است. همچنین توزیع فضایی بوستان­ها بسیار نامتوازن بوده به­طوری که حدود 42 درصد مساحت شهر که در آن بیش از 5/29 درصد جمعیت به­سر می­برند در حوزه دسترس بوستان­ها قرار نمی­گیرد در حالی که در جاهایی از جنوب شهر، حوزه دسترس 10 بوستان با یکدیگر همپوش هستند. به لحاظ دسترسی، منطقه چهار شهرداری در جنوب اسلامشهر وضعیت مناسب­تری داشته است به­طوری که نیمی از ساکنان آن در فاصله حداکثر 60 متر از یک بوستان به­سر می­برند. در مقابل منطقه 5 شهرداری تنها واجد یک بوستان بوده و فاصله اغلب ساکنان تا بوستان زیاد است. تحقق عدالت محیطی اقتضا دارد که کاربری بوستان در سطح شهر افزایش یافته و به­ویژه کاربری­های جدید در پهنه­های     دسترس­ناپذیر استقرار یابند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the accessibility to urban parks by an environmental justice approach

نویسندگان [English]

  • Habibollah Fasihi 1
  • taher parizadi 2
  • Mohsen Hamidi 3
1 Habibollah Fasihi assistant Professor, Department of Geographical Siences, Kharazmi University, Tehran. Iran
2 Assistant Professor and Faculty Member of Department of Geography and Urban Planning, University of Kharazmi, Tehran
3 varamin University
چکیده [English]

The purpose of ‎this study is to analyze the status of urban parks enjoyment and accessibility in Eslamshahr, a city ‎with a population of more than 540000 located in 12 Km southwest from Tehran. The research ‎method is Comprative evaluation and we use descriptive statistics indexes such as per capita and ‎covered land ratio, and accessibility measures based on minimum distance to the nearest park, and ‎the park access areas. Finding showed that both per capita park lands (2.2 m2) and ratio of park ‎lands are low (2.2 m2 and 1.3% respectively). There are also large disparities in spatial distribution ‎of parks as more than 42% of the city's area, in which more than 29.5% of the population reside in, ‎is not within parks access areas. This is while in the southern part of the city, access area of 10 ‎parks are overlapped. In term of accessibility, district 4th of Eslamshahr municipality in south, has a ‎more appropriate condition, so that half of its inhabitants reside in a maximum distance of 60 m ‎from nearest park. In contrast, district 5th has only one park and the distance between most ‎residents and the park is high. In order to move towards environmental justice, it is necessary to ‎allocate more land to parks and construct and develop parks, especially in the central part and in ‎the parts with no access to existing parks. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban park
  • Access area
  • Buffer tools
  • Eslamshahr