هویت‌یابی مکانی-فضایی عناصر شهری با تأکید بر مؤلفه‌های کالبدی–عملکردی (مطالعه موردی: مساکن بومی جلگه‌ی غربی گیلان)

نوع مقاله : مقالات مستقل پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران

2 استادیار گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 دانشیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

مسکن به‌عنوان یکی از مهمترین عناصر شهری محسوب می‌شود که هویت‌یابی مکانی-فضایی آن می‌تواند القاءکننده‌ی نوعی وابستگی و احساس تعلق و تعهد در بین ساکنان گردد. با این حال، امروزه کالایی شدن مسکن و توجه به سودآوری این بخش، عدم توجه به الگوهای سنتی و عناصر هویت‌ساز را در طراحی ساخت‌وسازها به دنبال داشته است. با توجه به اهمیت مسکن و هویت‌مندی آن، هدف از تحقیق حاضر بررسی هویت‌یابی مکانی-فضایی مساکن شهری با تأکید بر مؤلفه‌های کالبدی–عملکردی و کاربست آن‌ها در طراحی مساکن آتی در راستای دست‌یابی به هویت پایدار و ارتقای حس و تعلق مکانی در جلگه‌ی غربی گیلان (شهرهای تالش، صومعه‌سرا و رضوانشهر) می‌باشد. در این راستا، روش تحقیق کاربردی با ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد که برای جمع‌آوری اطلاعات از روش اسنادی-میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشگری) استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز مساکن شهرهای مورد مطالعه می‌باشد که از روش نمونه‌گیری هدفمند برای انتخاب حجم نمونه استفاده شده است. همچنین به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون‌های تحلیل واریانس، ضریب رگرسیون و پیرسون بهره گرفته شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بیشترین تأثیرگذاری بر هویت‌یابی مساکن محدوده‌ی مورد مطالعه بر مبنای شاخص‌های کالبدی-عملکردی مربوط به مؤلفه‌ی انطباق مسکن با سایر فضاها و عملکردها می‌باشد. همچنین در شهرهای تالش و صومعه‌سرا در وهله‌ی دوم انطباق مسکن با اقلیم و در رضوانشهر انطباق مسکن با فرم و عملکرد قرار دارد. همچنین می‌توان گفت که مهمترین عامل هویت‌یابی مکانی-فضایی مساکن جلگه‌ی غربی گیلان تشابه/تمایز (تشابه مساکن با یکدیگر در منطقه و تمایز با مساکن مناطق دیگر) می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Locative-spatial identification of urban elements with emphasis on physical-functional components (Case study: Indigenous housing of the western plain of Guilan)

نویسندگان [English]

  • Ahmad Moghaddam Dorodkhani 1
  • Hojjattollah Rrashid kolvir 2
  • Amirreza Karimi Azari 3
  • hasan Akbari 2
1 Ph.D. student of Architecture, Department of Architecture, Khalkhal Branch, Islamic Azad University, Khalkhal, Iran
2 Assistant Professor, Department of Architecture, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
3 Associate Professor of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Guilan University, Rasht, Iran
چکیده [English]

,Nowaday the commodification of housing and attention to the profitability of this sector, has led to a lack of attention to traditional patterns and identity-building elements in the design of construction. Considering the importance of housing and its identity, the purpose of this study is to investigate the spatial identification of urban housing with emphasis on physical-functional components and their application in designing future housing in order to achieve sustainable identity and promote a sense of place in the western plain Guilan (Talesh, Someehsara and Rezvanshahr cities). In this regard, research method is applied with descriptive-analytical in nature, which has been used to collect information from documentary-field method (observation, interview and questioning). The statistical population of the research is also the housing of the studied cities, which has used the purposeful sampling method to select the sample size. Also have been used for data analysis of variation analysis, regression and Pearson coefficients. The research findings show that the greatest impact on the identification of housing in the study area is based on physical-functional indicators related to the component of housing adaptation with other spaces and functions. Also it can be said that the most important factor in the spatial-spatial identification of the western plains of Gilan is similarity/differentiation (similarity of houses with each other in the region and differentiation with the settlements of other regions).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Identification
  • Physical Components
  • Functional Components
  • Housing
  • Guilan West Plain