شناخت و تحلیل دگردیسی ساختار فضایی صنعت و نظام جریانات موثر در منطقه البرز جنوبی (با تاکید بر جابجایی کامیون کالا)

نوع مقاله : مقالات مستقل پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه شهرسازی، موسسه آموزش عالی رسام، کرج، ایران

چکیده

فضا محصول کنش متقابل نیروهای مختلف و پیچیده‌ای است که به عنوان یک معلول ماحصل علل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و طبیعی است. بدون شک فضا در هر بستر اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و طبیعی الگویی متفاوت و مختص به خود را به نمایش می‌گذارد. تغییرات سازمان و ساختار فضایی منطقه در ماتریس فضایی هر محدوده سرزمینی متاثر از نیروهای متعدد و متکثری است که گاهاً به صورت اولیه و ثانویه شکل می‌یابد. بدون شک یکی از اهرم‌های تغییر در ساختار فضایی و نیز سازمان فضایی جریان در هر منطقه، الگوهای فعالیتی به ویژه پراکنش صنعت در آن محدوده است. آنچه در این مقاله به عنوان موضوع اصلی مورد توجه قرار گرفته است تحلیل سیمای دگردیسی ساختار فضایی صنعت در راستای تحلیل نظام جریانات موثر در منطقه البرز جنوبی است. در این راستا انواع آزمون‌های K-Reply، Global Moran، Standard Deviational Ellipse، و ... در نرم افزار Arc GIS و نیز آزمون‌های آماری تحلیل Centrality، Betweenness، Density، Core-Periphery، Closeness،از نرم افزار UCINET و نرم افزار NET DRAW با هدف بررسی سازمان فضایی جریان‌ها استفاده شده است. عموم بررسی‌های صورت گرفته در خصوص الگوی دو نوع ساختار و سازمان فضایی نشان از تمرکز تهران است اما تغییر فاحش در تغییرات تدریجی سیمای منطقه حکایت از دگردیسی ساختار فضایی به تبعیت از سازمان فضایی است. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت هر فرم جغرافیایی در نتیجه سهم عوامل مختلف سیمای متفاوتی را به نمایش می‌گذارد. لذا در این رابطه ما با مکانیزم‌های اولیه و مکانیزم‌های تشدیدکننده مواجه هستیم که در آن جریان و شبکه به مراتب در شکل‌یابی ساختار فضایی نقش ایفا می‌کند. این موضوع تا حد بالایی با چرخه انباشت و یا تشکیل سرمایه در ارتباط نزدیک است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Recognizing and analysis and of industry spatial structure change and effective flow system on South Alborz Region (with emphasis on commodity truck movement)

نویسنده [English]

  • azadeh azimi
Assistant Professor, Department of Urbanism, Rasam Institute of Higher Education, Karaj, Iran
چکیده [English]

Space is a product of complex and different interactive forces influenced by social, economic, political and natural causes. In different economic, political, social and natural situations, space has a distinct and different pattern. Changes in the structure and organization of the spatial matrix of every territorial region is affected by different and multiple forces that emerge as firstly and secondary changes. Obviously, one of the change levers affecting the spatial structure and organization of the currents in a region is the activity pattern in that region, especially industry distribution. The focus of this paper is on the analysis and recognition of the changes in the spatial structure of industry and the system of the currents affecting it in South Alborz District, with an emphasis on commodity transport trucks movements. Therefore, Standard Deviational Ellipse, Global Moran, K-Reply, and … tests were used in Arc GIS software and centrality, betweenness, density, core-periphery and closeness statistical analysis tests were used in UCINET and NET DRAW software to analyze the spatial organization of the currents. The whole analysis showed that Tehran is the main city in the region with a mono-centric regional structure. However, gradual and incremental changes have also happened in recent years indicating the change of the spatial structure of the city in adaptation to its spatial organization.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial structure
  • spatial organization
  • industry
  • South Alborz District