بررسی معیارهای مرتبط با تغییرات حجم مسافران حمل و نقل عمومی در دوران پاندمی کرونا در محدوده خط2قطارشهری مشهد

نوع مقاله : مقالات مستقل پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

2 2دانشجو کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه فردوسی،ایران

چکیده

اثرگذاری پاندمی‏ها(نظیرکرونا)برحمل‏ونقل‏عمومی یکسان نیست. بااین‌حال کمتر مطالعه‏ای به نقش معیارهای میانجی دراین اثرگذاری پرداخته‏است. براین‏اساس تحقیق حاضر برآن است در قالب روش توصیفی-تحلیلی، معیارهای مرتبط‏با تغییرات تعدادمسافران قطارشهری‏مشهد در دوران‏کرونا را بررسی کند. جامعه آماری شامل مسافران خط2قطارشهری به تفکیک ایستگاه دربازه زمانی 1397تا1398(قبل از کرونا) و 1399تا 06/1400(پس از کرونا) و کاربری‌های خدماتی 500متری پیرامون‏هرایستگاه و متغیرهای تحقیق نیز شامل تغییرات مسافران خط2قطارشهری بعدکرونا(متغیر وابسته)، تعدادجمعیت و درآمدساکنین و نوع کاربری‌های پیرامون هر ایستگاه(متغیر مستقل) می‏باشد. پس از مطالعات نظری و تدوین مدل‏مفهومی، باتشکیل پایگاه اطلاعات مکانی از موقعیت هرایستگاه، داده‏های مربوط به تعدادمسافر، جمعیت‏ساکن، درآمدافراد و کاربری‌های پیرامون هرایستگاه، در آن ثبت گردید. بهره‏گیری از روش‌های آمارتوصیفی و استنباطی، اساس کار در این زمینه بوده است. نتایج نشان داد،کرونا تاثیریکسانی برتغییرات مسافران در ایستگاه‌های خط2نداشته، به گونه‏ای‏که در33% ایستگاه‌ها پس از کرونا تعداد مسافران افزایش و در67%کاهش یافته است. استفاده از آزمون‌های "تی‏دونمونه‏ای‏مستقل"، "ترند" و "همبستگی" بیانگرآن‏بودکه متغیرهای جمعیت، درآمد وتنوع کاربری به عنوان متغیرهای میانجی ارتباطی با تغییرات مسافران ندارند. درحالی‌که سطح و عملکرد کاربری‌های خدماتی ارتباط معناداری را با این موضوع نشان داد. یافته‏های تکمیلی حاصل از روش "تحلیل تمایزی" نشان داد که دربین کاربری‌های خدماتی، نحوه‏ آرایش کاربری‌های تجاری و کارگاهی مهمترین عامل در تمایز محدوده‏های با افزایش و کاهش تعداد مسافران است. انطباق کاربری‌های کوچک مقیاس تجاری و همجواری آنها با کاربری‌های کارگاهی-تولیدی در محدوده‏های با افزایش مسافر، قابلیت انعطاف‏پذیری این الگو در مقایسه با الگوهای بزرگ مقیاس را در مواجهه با پاندمی‏ها نشان داد که می‏تواند دستمایه خوبی برای مطالعات آتی باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating Indicators Related to Changes in the Volume of Public Transportation during the Corona Pandemic in the Area of Line 2 of Mashhad's Urban Train

نویسندگان [English]

  • Mostafa Amirfakhrian 1
  • Mojgan Yaghoubi 2
1 Assistant Professor, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
2 M.A. in Geography and Urban Planning, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
چکیده [English]

The impact of pandemics (such as Corona) on public transportation is not the same; however, few studies have addressed the role of mediating criteria in this regard. Therefore, this research, in the form of a descriptive-analytical method, examines the criteria related to the changes in the number of passengers of the Mashhad city train during the Corona era. The statistical population includes passengers of line 2 of the city train at each station in the period 2018-2019 (before Corona) and 2020-09/2021 (after Corona) and service uses of 500 meters around each station. The research variables also include the changes of passengers of line 2 of the city train after the Corona (dependent variable), the population, the income of the residents, and the type of uses around each station (independent variable). After theoretical studies and developing a conceptual model, the location information database of each station, data related to the number of passengers, resident population, people's income, and uses around each station were recorded. The use of descriptive and inferential statistical methods has been the basis of work in this field. The results showed that Corona did not have the same effect on the changes of passengers in line 2 stations, in such a way that the number of passengers increased in 33% of the stations and decreased in 67% of them after Corona. The use of "independent two-sample t", "trend" and "correlation" tests indicated that population variables, income, and user diversity are not related to these changes as mediating variables, while the level and performance of service users showed a significant relationship with this issue. Additional findings from "differentiation analysis" showed that among service uses, the arrangement pattern of commercial and workshop uses is the most important factor in differentiating areas with an increase and decrease in the number of passengers. The adaptation of small-scale commercial uses and their proximity to workshop-production uses in areas with increasing passengers showed the high flexibility of this model compared to large-scale models while facing pandemics, which can be a good guide for future studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban train stations
  • Pandemic Corona
  • Mashhad city
  • urban land uses
Borgese, A. P. (2021). Urban Transportation in the United States During the COVID-19 Pandemic.
Cervero, R., & Kockelman, K. (1997). Travel demand and the 3Ds: Density, diversity, and design. Transportation research part D: Transport and environment2(3), 199-219.
Chang, H.-H., Lee, B., & Yang, F.-A. (2021). Does COVID-19 affect metro use in Taipei? Journal of Transport Geography,91. doi:10.1016/j.jtrangeo.2021.102954
Ghasemi, A. (2021). Implications of Corona on the city and urban development. Assessment of social impacts, 2, 227-254.( In Persian)
Gosc´e, L., & Johansson, A. (2018). Analysing the link between public transport use and airborne transmission: Mobility and contagion in the London underground. Environmental Health, 17(84). doi:10.1186/s12940-018-0427-5
Haas, M. d., Faber, R., & Hamersma, M. (2020). How COVID-19 and the Dutch ‘intelligent lockdown’ change activities, work and travel behaviour: Evidence from longitudinal data in the Netherlands. Transportation Research InterdisciplinaryPerspectives, doi:10.1016/j.trip.2020.100150
Ho, S.-J., Xing, W., Wu, W., & Lee, C.-C. (2021). The impact of COVID-19 on freight transport: Evidence from China. MethodsX 8, 4.
Hou, C, Chen, J., Zhou, Y., Hua, L., Yuan, J., He, S., & Guo, Y. (2020). The effectiveness of quarantine of Wuhan city against the Corona Virus Disease 2019 (COVID‐19): A well‐mixed SEIR model analysis. ,JOURNAL OF MEDICAL.
Ahsanul Habib, M. (2021). Examining the long-term impacts of COVID-19 using an integrated transport and land-use modelling system. International Journal of Urban Sciences, 25, 323-346. doi:10.1080/12265934.2021.1951821
Aloi, A., Alonso, B., Benavente, J., Cordera, R., Echániz, E., González, F., Prieto-Quintana, D. (2020). Effects of the COVID-19 Lockdown on Urban Mobility: Empirical Evidence from the City of Santander (Spain). Sustainability, 12. doi:10.3390/su12093870
Antar A. AbouKorin, S., Han, H., & Gama, M. (2021). Role of urban planning characteristics in forming pandemic resilient cities – Case study of Covid-19 impacts on European cities within England, Germany and Italy. Cities, 118. doi:10.1016/j.cities.2021.103324
Askarizad, R., Jinliao, H., & Jafaric, S. (2021). The influence of COVID-19 on the societal mobility of urban spaces. Cities,119. doi:10.1016/j.cities.2021.103388
Asgari, M., Gadmi, A., Minaii, R., & Rezazadeh, R. (2021). The psychological dimensions of Covid 19 and the resulting psychological damage: A systematic review study. Educational Psychology of Allameh Tabatabai University, 16, 56, 167-177.
Batty, M. (2020). The Coronavirus crisis: What will the post-pandemic city look like? Environment and Planning B: Urban Analytics and City Science, 47, 547–552.
Beck, Matthew J; Hensher, David A. (2020). Insights into the impact of COVID-19 on household travel and activities in Australia – The early days of easing restrictions. Transp. Policy, 99, 95-119.
Mogaji, E. (2020). Impact of COVID-19 on transportation in Lagos, Nigeria. Transportation Research Interdisciplinary Perspectives, 6, 1-7.
Raj, S., Angella, E., & Pooja, C. (2021). Impact of Covid-19 in shaping new resilient urban planning approach. Materials Science and Engineering. Orlando: IOP. doi:10.1088/1757-899X/1114/1/012040
Sadeghi, Shaaban. (2008) Urban land use location with an emphasis on intra-urban transportation planning, a case study of the city of Gonbad Kavos, master's thesis in urban planning.( In Persian)
Safania, p., & Ariadoust, H. (2021). Investigating the educational and physiological structures of coronavirus crisis in the sports industry. Educational Psychology of Allameh Tabatabai University, 16, 56, 91-104.
Simaii saraf, H. (2021). Corona legal and jurisprudential norms; Principles of legitimacy of norms and norm makers. Legal Research Quarterly - Special Issue on Law and Corona.
Shahnoshi, N. (2007). Determining the level of development of Mashhad city areas. Urban Planning and Management Conference. Mashhad: Mashhad municipality.
The World Bank. (2021). Influence of COVID-19 on China’s Urban Planning and Design Regulations. China: The World Bank.
The 17th transport statistics of Mashhad city, (2020). Deputy of transportation network supervision and engineering.