تحلیل ریسک اهمیت مراکز حیاتی، حساس و مهم کلانشهر مشهد با استفاده از مدل ANP

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

اکثر حملات و بمباران‌هایی که در جنگ­های شش دهه اخیر در دنیا اتفاق افتاده، متمرکز بر دارایی­های دشمن بوده و همواره متخاصمان در نبرد با یکدیگر سعی داشته‌اند تا توان عملیاتی و خدمات ضروری دشمن خود را به هر طریقی از جمله بمباران و از بین بردن نیروگاه‌های برق، سد­های ذخیره آب، تصفیه خانه­های آب، مراکز استحصال گاز، مراکز فرماندهی و تصمیم­گیری و ... به حداقل کاهش داده تا بتوانند از خلاء موجود استفاده کرده و بر دشمن غلبه نمایند. از این­رو کشورها سعی دارند تا در راستای اقدامات دفاعی و پدافندی خود حداکثر حفاظت را از این مراکز داشته باشند. در این نوشتار با روشی توصیفی تحلیلی و با استفاده پرسشنامه کارشناسان به تعداد 50 عدد سعی شده است: اولاً مراکز با اهمیت ویژه را در کلانشهر مشهد شناسایی و در قالب سه گروه حیاتی، حساس و مهم تقسیم­بندی شوند، دوماً ارزش ریسکی هر کدام از این مراکز را نیز از نظر اهمیت حمله به آن‌ها، به روش تحلیل شبکه­ای (ANP) تببین شد تا مشخص شود هر کدام از این دارایی‌ها نسبت به یکدیگر دارای چه درجه‌ای از اهمیت می‌باشند. در نهایت با استفاده از تحلیل داده در نرم افزار Super Decisions مشخص گردید در گروه مراکز حیاتی در کلانشهر مشهد فقط یک مرکز وجود دارد که با امتیاز 1 بیشترین اهمیت امنیتی را داراست، بعد از آن در گروه مراکز حساس 22 مکان وجود دارد که حرم مطهر امام رضا (ع) و نیروگاه توس به ترتیب با امتیازات 92/0 و 89/0 بیشترین اهمیت را در این رده داشته و در گروه مراکز مهم نیز 20 مکان وجود دارد که تاسیسات شرکت گاز، سیلوی غلات و سد کارده به ترتیب با 87/0، 80/0 و 78/0 در رتبه­های اول تا سوم قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Risk Analysis Centers of Vital Sensitive and important Metropolis Mashhad Using the model ANP

نویسندگان [English]

  • Sayed Hadi Zarghani
  • Morteza Razavinjad
چکیده [English]

Most of attacks and bombarding which happened during recent six decades  in world have concentrated on the assets of enemy and always attempted to weaken the ability and service centers such as power plants, dams, water storage, water treatment plants, gas production facilities, command and -making centers to overcome the enemy. So countries in line with their defensive measures try to maximize protection. The main aim of this research is determine the importance of public facilities in risk management. The methodology of the research is based on and descriptive- analytical approaches. To obtain the requested data an interview was organized with 50 urban experts to show firstly the centers with especial importance of Mashhad in three categories of vital, sensitive and important. Secondly to determine the risk value of each center regarding to their importance in the case of any attack using Analytical Network Process (ANP).  Also Super Decisions software was applied to analysis the given data. The results revealed that only one center placed in the category of vital in the city with score of 1 regarding to the security.  There were 22 centers with sensitive value which the holy shrine of Imam Rezaand Toos power plant with scores of 0.92 and 0.89 respectively. Finally there were 20 locations as important centers with respect to the factor of security such as Gas facilities, cereals silos and Kardh Dam with the scores of 0.89, 0.80 and 0.78 respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Risk prioritization
  • Vital and Gravity Centers
  • Vital Centers
  • Network Analysis
  • Mashhad