تحلیل وضعیت توسعه پایدار در مناطق شهری کلانشهرها (نمونه موردی: کلان شهر اصفهان)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه مازندران

چکیده

شهر اصفهان ازجمله شهرهایی است که در ناحیه خشک ایران قرار دارد و به­دلیل محدودیت‌های فراوان، مشکلاتی در زمینه شبکه حمل و نقل شهری، محیط زیست شهری، فضاهای فرهنگی دارد که با رشد جمعیت ابعاد گسترده­تری یافته و زمینه نابرابری و رقابت‌های ناسالم را جهت دسترسی به امکانات و تسهیلات شهری در سطح شهر ایجاد می­کند. هدف این تحقیق تحلیل و ارزیابی توسعه پایدار     کلان­شهر اصفهان از طریق بررسی 66 شاخص توسعه می­باشد. شاخص­های مورد بررسی شامل         پنج گروه کلی شاخص­های اجتماعی- اقتصادی، فرهنگی- آموزشی، کالبدی- زیست محیطی،    زیربنایی- مسکونی و شاخص­های دسترسی می­باشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی و نتایج حاصل از پژوهش کاربردی- توسعه­ای است. از روش­ها و تکنیک­های تصمیم­گیری چند معیاره تاپسیس، ضریب آنتروپی، تحلیل خوشه­ای سلسله مراتبی و ضریب پراکندگی جهت تحلیل داده­های پژوهش استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که منطقه شش و پنج شهر اصفهان از نظر شاخص نهایی توسعه با امتیاز توسعه 743/0 و 741/0 برخوردار­ترین مناطق شهر بوده و اختلاف نسبتاً محسوسی با دیگر نواحی شهر دارند. منطقه ده شهر اصفهان نیز با امتیاز 087/0 کم­ توسعه‌یافته‌ترین و محروم‌ترین منطقه شهر می‌باشد. نتیجه حاصل از تحلیل خوشه­ای سلسله مراتبی نیز حاکی از آن است که مناطق شش و پنج شهر اصفهان در سطح اول، مناطق یک و سه شهر در سطح دوم و ده منطقه باقیمانده شهر در سطح سوم توسعه قرار دارند و عنوان مناطق محروم شهر را دارند. ضریب پراکندگی شاخص توسعه در سطح مناطق چهارده‌گانه شهر اصفهان برابر با 658/0 محاسبه شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing sustainable development in urban zones of Mega-cities (A case study of Isfahan)

نویسندگان [English]

  • Rahimberdi Annamoradnejad,
  • Hematollah Roradeh,
  • , Somayeh Ahmadinejad
چکیده [English]

City of Isfahan has located in dry area of Iran and has some problems in urban transportation, environment and cultural spaces due to because of existing limitations; which by the growth of population it multiples inequity and unhealthy competition for urban service accessibility. This study aims to analysis and evaluate sustainable development through the study of 66 indices in Isfahan. The given parameters included five groups of social, economic, cultural - educational, physical - environmental, infrastructure– residential. The methodology of the research is based on descriptive and analytical approaches and the results are applied and developmental. To analysis the data quantitative methods are used different techniques of planning such ads multi-criteria decision making method (TOPSIS), Entropy coefficients, Hierarchical cluster analysis and the dispersion coefficient. The results of this study indicate that the urban zones of 5 and 6 in Isfahan, are most developed areas with the final score of 0.743 and 0.741 and they are different in comparison with other urban zones. Also, zone 10 with a score of 0.087 is less developed and most deprived district. Hierarchical cluster analysis shows, urban zones of five and six in Isfahan are the highest developed areas of the city and the zones of  one and three placed in  second place regarding to their level of development.The Dispersion coefficient of development index calculated 0.658 for all 14 zones of Isfahan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sustainable development
  • urban districts
  • development indices
  • Isfahan