سنجش کالبدی فرم شهر بر اساس تراکم (مورد مطالعه شهر آمل)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشگاه مازندران

چکیده

تراکم از مهمترین عناصر شناخت فرم شهر است که تحلیل آن راهی مفید برای سامان دهی نظام توزیع جمعیت و فعالیت شهر به شمار می رود. تحلیل تراکم؛ کوشش برای سامان دادن به الگوی کالبدی شهر و هدف از آن برنامه دار کردن سازمان فضایی شهر است. پژوهش حاضر با تعریف و ارائه شاخص های مختلف از تراکم و با تحلیل فضایی سعی نموده تا تصویر کامل تری از فرم شهر آمل ارائه دهد. تحقیق از نظر ماهیت کاربردی و روش آن تحلیلی و کمی است. برای سنجش توزیع تراکم از روش تحلیل تراکم و از مدل های کمی مانند ضریب ویلیامسون، آنتروپی نسبی و شانون استفاده شد. برای تحلیل الگوی فضایی تراکم نیز از تکنیک اتوکرولیشن فضایی استفاده شد که با استفاده از آماره G نقشه های (Hot Spot) و(Cold Spot) تهیه گردید. نتایج تحقیق از تمرکز گرایی ساخت و سازهای جدید و وجود تفاوت در بین مناطق مختلف شهرآمل حکایت دارد. در این بین شاخص های (F.A.R)، تراکم مسکونی، تراکم ناخالص و خالص مسکونی دارای توزیع نابرابر و شاخص های تراکم نفر در مسکن و خانوار در مسکن توزیع برابری را در مناطق شاهد بوده اند. بیشترین تمرکز و فشردگی مربوط به شاخص (F.A.R) بوده که نشان دهنده بالا بودن میزان متراژ زیربنای واحدهای مسکونی بین مناطق مختلف شهر آمل است، اما شدت توزیع تراکم مسکونی(136/0) بیشتر از تراکم ساختمانی(124/0) بود که این امر یعنی تمایل به افزایش تعداد واحدهای مسکونی بیشتر از تمایل به افزایش زیربنای مسکونی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Physical measurement of the form of the city based on density (a case study of Amol)

نویسنده [English]

  • amer nikpour
University of Mazandaran
چکیده [English]

Density is one of the most imprtant factors to know the form of a city whose analysis would be a useful way to organize the system of population distribution and activity of the city. Analysis of urban space density is an attempt to organize the physical pattern of the city aimed at planning for the space organization of the city. Defining and presenting different indices of density and space analysis, this study tries to survey and analyze this concept more thoroughly to present a more complete image of Amol’s form. This is a practical study with quantitative analysis. To calculate the density distribution, the density analysis method and quantitative models such as Williamson, Relative Anthropic and Shannon were used. To analyze the space pattern of distribution the space autocorrelation technique was used and hot spot and cold spot maps were prepared by G statistics. The results show the centralization of new buildings and differences between various regions of Amol. Based on Anthropic and Williamson models, F.A.R indices, net and gross residential density during the decade under study had unequal distribution and density indices of household in housing and family in housing had equal density. In the beginning of the period, the highest level of density was related to the F.A.R, which shows the high level of area in housings. But at the end of the period, the general residential density experienced the highest level of density, which represents the construction boom in Amol.

کلیدواژه‌ها [English]

  • form
  • density
  • spatial analysis
  • Amol