سنجش وتبیین عملکرد محدوده‌ها و حریم‌های شهری در کنترل سرریز رشد شهری استان مازندران

نوع مقاله : مقاله استخراج از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه مهندسی شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، ، بابلسر، ایران.

2 استادیار گروه مهندسی شهر‌سازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

تعریف و تعیین محدوده و حریم برای شهرها، ابزار رسمی و قانونی سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی برای کنترل سرریز رشد شهری و نظارت بر ساخت‌وسازها در پیرامون شهرها است. طبق قانون، شهرداری‌ها موظف به استفاده از این ابزار در جهت جلوگیری از ساخت و ساز‌های بی‌رویه در خارج از محدوده‌های شهری هستند، موفقیت عملکرد این ابزار در کنترل، کاهش و هدایت گسترش ساخت و ساز‌های پیراشهری موضوعی است که در این پژوهش مورد بررسی قرار می‌گیرد. در پژوهش حاضر، تلاش می‌شود داده‌های روند رشد جمعیت نقاط سکونتی واقع در قلمروی محدوده‌ها، حریم‌ها و نواحی خارج از حریم چهار شهر ساری، آمل، بابل، قائمشهر (به‌عنوان نمونه آماری از جامعه شهر‌های استان)، با نظر به تأثیر تصویب محدوده و حریم‏‌های شهری (در قالب تهیه طرح‌های جامع شهری) در آن روندها به دو روش آمار توصیفی و استنباطی بررسی و بدین واسطه موفقیت عملکرد این قلمرو‌های مدیریتی در کنترل سرریز رشد جمعیت پیراشهری نشان داده شود. یافته‌های پژوهش با توجه به نتایج تحلیل توصیفی از مقایسه روند رشد سکونت‌گاه‌های واقع در حریم نسبت به محدوده شهر و پهنه خارج از حریم، مقایسه نرخ رشد قبل و بعد از تعیین حریم در طرح‌های جامع و همین‌طور یافته‌های حاصل از آزمون‌های آماری انجام‌شده نشان می‌دهد عملکرد حریم‌های شهری در کنترل سرریز رشد شهری در نواحی پیراشهری مازندران موفق نبوده است و رشد در حریم، به‌ویژه در سکونت‌گاه‌های با فاصله کمتر از محدوده بعد از تصویب حریم نیز اصولاً کاهش نیافته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

0Assessment and Explanation of Performance of Urban Growth Boundary (mahdodeh-e-shahri) and Urban Protection Area (harim-e-shahri) on Control of Overspill Growth in Mazandaran

نویسندگان [English]

  • Arezu Shafizadeh 1
  • Iradj Asadie 2
  • Nosratolla Goudarzi 2
1 MA in Urban Planning, Department of Urbanism, Faculty of Art and Architecture, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
2 Assistant Professor, Department of Urbanism, Faculty of Art and Architecture, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
چکیده [English]

Demarcation of urban growth areas (Mahdode-e-Shahri) and urban protection areas (Harim-e-Shahri) are formal and regulatory tools for policymaking and planning with the aim of controlling urban development and growth spillover beyond the cities. According to the law, municipalities are obligated to prevent illegal and unplanned land developments by using these planning tools. Assessing the function and performance of these tools to control and direct the expansion of peri- urban development is the main goal of the current study. In this case, researchers try to figure out the growth trend of city peripheries by considering the approval of urban growth areas and urban protection areas (confirmed by current master plans) and using the population of residential areas located in different territories known as urban growth areas, urban protection areas and outside the protection areas of four main cities in Mazandaran province (Sari, Amol, Babol, Ghaemshahr). Research findings show the incompetency and inability of urban protection areas to control growth spillover in peri-urban areas of Mazandaran province. Growth in urban protection areas especially in settlements with less distance from urban growth area hasn't been reduced after adoption of these planning tools.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban growth boundary
  • urban protection area
  • assessment of performance
  • control of overspill growth
  • Mazandaran
 Afsharniya,A , Mirzade,H. (2016). Solutions to    Determine the Optimum level and Size of the City limit in the Master plans of the Cities with a Population of less than 50 thousand Inhabitants, Urban Studies Quarterly, No 20,65-77.
Amati, M. (2008). "Green Belts: a Twentieth-Century Planning Experiment", In:Amati, M. (Ed.), Urban Green Belts in the Twenty-first Century, Ashgate, Aldershot/Burlington, VT.
Asadie, I. & Zebardast, E. (2013) Analysis of     Sprawl pattern in Tehran Metropolitan region: with Focus on Impacts of Decision-making and Growth Control Fragmentation,Journal of Architecture and Urban Planning, 11, 89-105.
Barakpour, N., Asadie, I. (2006). Investigation the Act of “Definitions of Protection Area and Growth Boundary of the City ,Village –town and How to Determine them” Approved in 2005 and its Effect on  Expansion of  Informal  Settlemnts in Iran’s Cities, Urban Management Quarterly, No, 18,88-95.
Barakpour, N., Asadie, I. & Basirat, M. (2011). Typology of city limits and global experiences of planning and management, Journal of Shahnagar Bi-Quarterly, No. 56, 57, 17.
Bacon, James A. (2006). Focused Growth. www.baconsrebellion.com/Issues06/11-06/Bacon.php.
Bollier, D. (1998)."How Smart Growth Can Stop Sprawl", a briefing guide for funders. Washington, D.C.Essential Books.
Caves, W. Roger. (2005). Encyclopedia of the City, Routledge, London and New York.
Center of Urban & Architecture Research of Iran (1999, 2000, 2001). Plan of Tehran and surrounding cities, final report ‌‌Number 3: Conditions for the realization of the plan, Ministry of Housing and Urban Development.
Cho, Seong-Hoon. Zhou, Chen. Steven T, Yen. David B, Tastwood (2006). "Estimating Effects of an Urban Growth Boundary on Land Development", Journal of Agricultural and Applied Economic, 38. 287-298.
CIELAP (Canadian Institute for Environmental Law and Policy) (2010). "Ontario’s Greenbelt in an International Context", Canadian Institute for Environmental Law and Policy.
CPRE (2010). "Green belt: A Greener Future”, Natural England and The Campaign to Protect Rural England. /www.cpre.org.uk
Dadashpoor, H, Javadi, M, Rafieian, M. (2014). Investigation the Way of Creation of Green-Belt and Its Effect on Guide and Control of Urban Growth in Tehran Limit Line, Armanshahr architecture & urban development, No 13, 293-303.
Ducker, R. (2014). "The Territorial Jurisdiction of Cities and Counties in Planning and Regulating Development", LRC Study Committee Richard Ducker Property Owner Protection and Rights.
Erickson, Donna L. (2004). "The Relationship of Historic City Form and Contemporary Greenway Implementation: a Comparison of Milwaukee, Wisconsin (USA) and Ottawa, Ontario (Canada)", Landscape and Urban Planning, 199-202.
Jaff, R. (2006). "Stopping Sprawl in Lancaster County", Pennsylvania: Making the Case for Mandatory Urban Growth Boundaries.
Mazand Tarh (2015), Master plan of Sari city (2015), Ministry of Roads and urban development. Consulting Engineers.
Public Sector Executive (2015). "The importance of protecting green belt land", http://www.publicsectorexecutive.com/Public-sector-focus/the-importance-protecting-green-belt-land.
Sobhani, N. Zivyar, p. Sarvar, R. (2019). Analysis of Cause Effect Relationships of the Indicators Influencing Integrated Management of Tehran Periphery, as the Capital of Iran, Human Geography Research, P 51, No2, 429-451.
Staley, S. R., Jefferson, G. E., & Gerard, C.S., Mildner. S. (1999). "A line in The Land: Urban Growth Boundaries, Smart Growth, and Housing Affordability", Policy Study, 263, 1-66. 
Siedentop, S. Stefan, F. and Angelika, K (2015). "Greenbelts in Germany’s Regional Plans—An Effective Growth Management Policy?", Landscape and Urban Planning,146,71-82.
Sevenoaks District Council Local Plan (2015). Supplementary Planning Document: Development in The Green Belt. Sevenoaks District Council Local Plan.
Tofigh,F. (2011). In the Margins of the Strategic plan of the Capital (Tehran), Journal of Shahrnegar Bi-Quarterly, No 56,57,39,60.
Woo, M (2007). "Impact of Urban Containment Policies on Urban Growth and Structure", Unpublished Doctor of Philosophy Dissertation, The Ohio State University.