بررسی و تحلیل نقش مجتمع های تجاری و مال ها در تغییر نقش شهرها به سمت مصرفی شدن (مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)

نوع مقاله : مقالات مستقل پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.

2 استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی، گروه برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

مراکز تجاری در کشورهای مختلف بر اساس نیاز بازار صنعتی از نیمه دوم قرن نوزدهم به بعد که تولید، انبوه کالا را به ارمغان آورد، شکل گرفتند.با گذشت زمان، سطح وسیعی از اراضی شهرها به کاربری تجاری اختصاص یافت که نمود کالبدی آن به صورت مغازه، بازار، پاساژ، مجتمع های تجاری نوین، مال ها و مگامال ها ظاهر شدند. این مراکز به عنوان یکی از عوامل اصلی تغییر و بهبود فضاهای شهری مطرح هستند که در کنار توسعه اقتصاد شهری، نقش مهمی در تولید فضاهای جدید شهری ایفا می کنند و موجب تغییر و بهبود فضاهای شهری پیرامون می شوند.مجتمع های تجاری، مال ها و مگامال ها همانند سایر پدیده ها، دارای آثار مثبت و منفی می باشند که از جمله آثار منفی، تاثیر این مراکز در تغییر نقش شهرها به سمت مصرفی شدن می باشد. بر این اساس پژوهش حاضر به منظور ارزیابی تأثیرمجتمع‌های تجاری و مال ها بر مصرفی شدن کلان شهر تبریز انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی-تحلیلی است که رویکرد حاکم بر آن از نوع کمی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش مشتریان مجتمع‌های تجاری ستاره باران، رویال، لاله پارک، اطلس و پالادیوم رشدیه تبریز است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 400 نفر برآورد گردید و به تناسب تعداد مشتریان هر مجتمع تجاری به صورت تصادفی سیستماتیک بین آنها توزیع گردید. به منظور تحلیل موضوع چارچوبی از چهار شاخص فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی، فیزیکی-کالبدی و محیطی بهره گرفته شد و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش معادلات ساختاری و نرم افزارSTATA استفاده شده است. پایایی کلی پرسشنامه 754/0 به دست آمد.نتایج بدست آمده از تحلیل داده‌ها با استفاده از روش معادلات ساختاری نشان می‌دهد مجتمع‌های تجاری مورد مطالعه در مصرفی شدن شهر موثر می‌باشند و این تاثیر شامل تمام ابعاد فرهنگی- اجتماعی، اقتصادی، فیزیکی-کالبدی و محیطی می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing the role of malls and commercial centers for changing urban regions in terms of consumerism: A case study on Tabriz Metropolis

نویسندگان [English]

  • Masoud Hasan Nejad Amjadi 1
  • Mohammadreza Pourmohammadi 2
  • Nader zali 3
1 PhD Student of Geography and Urban Planning, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran
2 Prof. of Geography and Urban Planning, faculty of Geography and Planning, University of Tabriz, Iran
3 Associate Professor of Urban Planning and Architecture, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

Trade centers in different countries have been formed according to the needs of the industrial market since the second half of the nineteenth century onwards, when mass production caused creating goods. Over time, a large area of urban lands was allocated to commercial uses and its physical appearance in the form of shops, bazaars, passages, new commercial centers and malls. In addition, these centers have been considered as one of the main reasons for changing and improving urban spaces. Therefore, with the development of urban economy, malls have had a significant impact on the production of new urban spaces and change and improvement of surrounding urban spaces. In this regard, commercial centers and malls like other phenomena have positive and negative effects. However, the negative effects of the commercial centers changes the role of urban consumerism. Hence, in this paper, the impacts of commercial centers and malls have been assessed on the consumption of Tabriz Metropolis. This practical research uses a descriptive-analytical approach and a quantitative method. The statistical populations of this study are customers of Setare Baran, Royal, Laleh Park, Atlas and Palladium Rushdie Malls. The sample size was selected based on Cochran's formula among 400 interviewee randomly. In addition, cultural, social, economic, physical and environmental indicators have been used in analyzing this issue in Stata Software. Moreover, Structural Equation Model (SEM) has been applied for analyzing the data and overall reliability of the questionnaire was obtained to be 0.754. The findings indicate that commercial centers and malls are effective in urban consumption, and these impacts encompass social, economic, physical and environmental dimensions

کلیدواژه‌ها [English]

  • Malls
  • Consumerism
  • Structural Equation Model (SEM)
  • Tabriz Metropolitan