ارزیابی و تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر زیست‌پذیری شهری (مورد مطالعه: شهر ساری)

نوع مقاله : مقاله استخراج از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی ، اردبیل، ایران

2 استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری و روستایی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری و روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

یکی از کاربردی‌ترین راهبردها در حوزه برنامه‌ریزی شهری، لزوم توجه به زیست‌پذیر بودن مناطق شهری است. زیست‌پذیری در نواحی شهری به معنای سکونت مطلوب و بهینه برای تمامی افراد ساکن در یک نقطه‌ی خاص است؛ با وجود این، گسترش سکونت‌گاه‌های شهری از یک سو و عدم تفاوت بین پیوندهای جدید و قدیم در نواحی شهری باعث بروز مشکلات فراوانی شده‌است که رفع این مشکلات در گرو شناسایی مؤلفه‌های تأثیرگذار در فرایند زیست‌پذیری شهرها است. بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و تبیین مؤلفه‌های تأثیرگذار بر زیست‌پذیری شهری در شهر ساری صورت پذیرفت. روش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی – تحلیلی است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسش‌نامه و با منطق نمونه‌گیری خوشه‌ای و تصادفی از میان ساکنان نواحی 20 گانه‌ی شهر ساری، با سهمیه‌ی هر ناحیه 20 نمونه و درمجموع 400 نمونه جمع‌آوری شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در میان شاخص‌های سنجش زیست‌پذیری، در شاخص اجتماعی مؤلفه‌ی «حس تعلق به شهر ساری»، در شاخص زیست‌محیطی «وضعیت فضای سبز و تأسیسات و تجهیزات شهری» و در شاخص اقتصادی «وضعیت مسکن» از میان دیگر مؤلفه‌ها با سطح معناداری 99 درصد در سطح بالاتر از متوسط قرار دارند 05/0) >000/0Sig). با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان گفت تقویت زیست‌پذیری شهری در شهر ساری منوط به ارتقای شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی، ایجاد فضای سبز و امکانات رفاهی و ساماندهی جمعیت شهری به سمت نواحی مستعد رشد است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation and Explanation of Components Affecting Urban Viability: A Case Study on Sari City

نویسندگان [English]

  • esmaeil taghavizirvani 1
  • Hossein Nazmfar 2
  • Hossin Mansourian 3
1 Postgraduate of Urban and Rural Planning, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
2 Professor of Geography and Urban and Rural Planning, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
3 Associate Professor of Geography and Urban Planning, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

One of the most practical strategies in the field of urban planning is the need to pay attention to the viability of urban areas. Living in urban areas means desirable and optimal housing for all people living in a particular place. However, the expansion of urban settlements on the one hand and the lack of differences between new and old links in urban areas on the other hand, have caused many problems, the solution of which depends on identifying the influential components in the process of urbanization. Accordingly, the present study has been conducted with the aim of evaluating and explaining the components affecting urban livability in Sari. The method used in this research is descriptive-analytical. The required data were collected using a questionnaire and with the logic of cluster and random sampling from the residents of 20 districts of Sari, with a quota of 20 samples in each area and a total of 400 samples. Findings show that among the indicators of biodegradability, in the social index, the component of "sense of belonging to the city of Sari", in the environmental index, the component of "the status of green space and urban facilities and equipment", and in the economic index, the component of "housing status" among other components with a significance level of 99% are above the average level (Sig = 0.000= 0.05). According to the research findings, it can be said that strengthening urban livability in Sari City depends on improving the economic, social and environmental indicators, creating green space and welfare facilities and organizing the urban population towards areas prone to growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban planning
  • Livability
  • Urban settlement
  • Sari City
 
Ahadnejad Roshti, Mohsen; Sajjadi, Jila; Yari Gholi, Vahid (2016). Investigating the position of the concept of urban viability in the urban development plan Journal of Geography, 16 (58), 95-108. (In Persian).
Bandarabad, Alireza & Ahmadinejad, Fereshteh. (2016). Evaluation of quality of life indicators with emphasis on the principles of livable city in zone 22 of Tehran. Journal of Urban Research and Planning, 5 (16), 55-74. (In Persian).
Dadashopour, Hashem; Azizi, Davood; Asgharzadeh, Peyman. (2016). Assessing the livability capacity of urban neighborhoods in the metropolis of Tehran (Case studies: Harandi, Takhti and Kowsar neighborhoods), Journal of Geography and Urban Space Development, 3 (2), 53-68. (In Persian).
Ghaffarian, Mohammad; Prizadi, Taher; Shamai, Ali; Khatibizadeh, Mohammad Reza & Shahsavar, Amin. (2015). Spatial analysis of the livability of urban neighborhoods under study: zone 18 of Tehran,  Environmental Research, 7 (14), 45-58. (In Persian).
Ghanbari, Mohammad; Components of Glory, Muhammad; Rahnama, Mohammad Rahim and Kharazmi, Omid Ali. (2015), "Analysis of Urban Viability with Emphasis on Security and Sustainability Index (Case Study: Mashhad Metropolis)", Journal of Political Geography Research, First Year, No. 3: 129-154 (In Persian).
Habibi, Davood. (2013), "Study of Factors Affecting the Decline of Vitality and Viability in Historical and Worn Textures (Case Study: Shiraz  Sang -Siyah (Case Study: Shiraz  Sang- Siyah Neighborhood)", Iranian Islamic City Studies Quarterly, 14,  80-75. (In Persian).
Habibpour gatbi, Karam & Safari Shali, Reza (2015) A comprehensive guide to the use of SPSS in survey research (quantitative data analysis),  Publisher: Loya, Tehran. (In Persian).
Hafezniya, Mohamad Reza (2021) An introduction book on research methods in humanities, SAMT Publication Organization. Tehran. (In Persin)
Heydari,    Mohamad Taghi;  Haghi, Yaghoob;  Nasiri, Soraya &  Moharami, Saeid (2021). Analysis of livability Regeneration Promotions in the Informal livability Text of the City (Case Study: Zanjan) Journal of Geography and Development, 19 (65), 27-52.(In Persian).
Iran Statistical Center (2016) National Census, Sari Township, Mazandaran Province, (In Persian).
Khorasani, Mohammad Amin (2012); "Explaining the viability of suburban villages with a quality of life approach in a case study of Varamin city" Supervisor Mohammad Reza Rezvani, Consultant Professor Seyed Hassan Motiee Langroudi and Mojtaba Rafieian, Tehran, University of Tehran. (In Persian).
Khorasani, Mohammad Amin & Rezvani, Mohammad Reza. (2010). Measurement and evaluation of viability components in rural and urban suburbs (Case study: Varamin city). Journal of Rural-urban local development (rural development), 5 (1), 89-110. (In Persian).
Sari Master Plan (2016) Comprehensive report, Municipoality of Sari City. (In Persian).
Sasanpoor, Farzaneh; Movahed, Ali & Latifi, Omid. (2015). Viability analysis in Ahvaz metropolitan areas. Urban Structure and Function Studies, 4 (14), 141-161. (In Persian).
Sasanpoor, Farzaneh; Tavalaei, Simin & Jafari Asadabadi, Hamzeh. (2016). The viability of cities in the direction of sustainable urban development (Case study: Tehran metropolis), Journal of Geography, 12 (43), 129-157. (In Persian).
Soleimani Mehranjani, Mohammad; Tavalaei, Simin; Rafieian, Mojtaba; Zanganeh, Ahmad & Khazaeinejad, Forough. (2015). Urban viability: concept, principles, dimensions and characteristics. Geographical Research in Urban Planning, 4 (1), 27-50. (In Persian).