مدل سازی نقش مکان‌های سوم در پایداری اجتماعی مناطق شهر اصفهان

نوع مقاله : مقاله استخراج از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا، گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

2 استادیار گروه جغرافیا ،مرکز تحقیقات گردشگری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

3 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

4 دانشیار گروه جغرافیا ، مرکز تحقیقات گردشگری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

مکان‌های سوم به‌عنوان محل اجتماع توسط تعامل اجتماعی و شبکه‌ها شکل گرفته و می‌توانند در تعیین الگوهای انسجام و مشارکت در نهادها و فرایندهای اجتماعی تأثیر بسزایی داشته باشند. هدف این مقاله، ارائه مدل مناسب نقش مکان‌های سوم شهری در پایداری اجتماعی مناطق 3،4،6،8 و 9 شهر اصفهان است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعه‌ای کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و بررسی‌های میدانی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان مناطق (3، 4، 6، 8 و 9) شهرداری شهر اصفهان هستند که به‌صورت هدفمند تعداد 374 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای دستیابی به اهداف تحقیق، مؤلفه‌های 16 گانه شامل (مکان‌های سوم، دسترسی، دعوت‌کنندگی، پویایی و سرزندگی، آسایش و امنیت، انعطاف پذیری، عملکرد، فرم، معنا و محتوا، پایداری اجتماعی، امنیت اجتماعی، تعامل اجتماعی، عدالت اجتماعی، مشارکت اجتماعی،حس‌تعلق اجتماعی و هویت اجتماعی) استخراج شد. برای کشف روند الگو جهت طبقه بندی مؤلفه‌های پایداری و نقش مکان‌های سوم بر آن‌ها از آزمون‌های T تک نمونه‌ای، همبستگی پیرسون، و آزمون فریدمن و برای تحلیل مسیر از مدل معادلات ساختاری Smart pls استفاده شد همچنین برای اثرگذاری مؤلفه‌های مکان سوم بر پایداری اجتماعی از ابزار رگرسیون وزن‌دار جغرافیای استفاده شد است. یافته‌ها نشان می‌دهد که میزان ضریب تعیین بین مؤلفه‌های یاد شده، مکان سوم به میزان 90/0 درصد بر پایداری اجتماعی تأثیر دارد. نتایج تحلیل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی حاکی از آن بود که مهم‌ترین مؤلفۀ تاثیرگذار بر متغیر‌پایداری اجتماعی، مؤلفۀ آسایش و امنیت با ضریب 91/0 درصد بود که این متغیر‌به‌خوبی وضعیت اثرگذاری مکان سوم بر پایداری اجتماعی را تبیین می‌کند. نتایج مدل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی نشان داد که منطقۀ 4 دارای پایین‌ترین اثر (03/0)، مناطق 3 و 8 دارای اثر متوسط (05/0) و مناطق 6 و 9 دارای اثر (07/0)زیاد کیفیت مکان سوم بر پایداری اجتماعی در سطح مناطق اصفهان هستند. مقایسۀ میانگین پایداری اجتماعی در بین مناطق مختلف شهری حاکی از آن است که بالاترین میزان پایداری اجتماعی مربوط به مناطق 3 و 4 شهری و پایین‌ترین میزان پایداری اجتماعی نیز مربوط به مناطق 6 و 8 شهری بوده‌است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که با توجه به درهم آمیزی مؤلفه‌ها و شاخص‌های مفهوم مکان سوم با ابعاد مختلف شهر، نقش آن بر جوانب مختلف پایداری از جمله پایداری اجتماعی انکارناپذیر است و در زمینه پایداری اجتماعی به دلیل ماهیت غیرملموس آن و نیز محوریت انسان و تعاملات وی در تعیین میزان این جنبه از پایداری، اهمیت مکان‌های سوم شهری به سبب ویژگی‌هایی همچون تعاملات اجتماعی، قابل‌دسترس بودن و دعوت کنندگی، آسایش روانی و ذهنی و. . . نقش انکارناپذیر آن در پایداری اجتماعی مناطق شهری اصفهان به‌خوبی قابل‌استناد است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Modeling the Role of Third Places in Social Sustainability in Isfahan

نویسندگان [English]

  • hajar nasehi 1
  • hamid saberi 2
  • safar ghaedrahmati 3
  • Ahmad khademolhoseiny 4
1 PhD Student, Department of Geography, Islamic Azad University, Najafabad Branch, Najafabad, Iran
2 Assistant Professor of Geography, Tourism Research Center, Department of Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Najafabad Branch, Najafabad, Iran
3 Associate Professor of Geography and Urban Planning, Tarbiat Modares University, Iran
4 Assistant Professor of Geography, Tourism Research Center, Department of Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Najafabad Branch, Najafabad, Iran
چکیده [English]

Third places, as places of community, are formed by social interaction and networks and can have a great impact on determining patterns of cohesion and participation in social institutions and processes. The present research is applied-developmental in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of methodology. The statistical population of this study includes all residents of areas (3, 4, 6, 8 and 9) of Isfahan municipality who were selected purposefully. To achieve the research objectives, 16 categories (third places, accessibility, invitability, dynamism and vitality, comfort and security, flexibility, performance, form, meaning and content, social sustainability, social security, social interaction, social justice, social participation, social belonging, and social identity) were extracted. To discover the pattern trend for the classification of stability indices and the role of third places on them, one-sample t-test, Pearson correlation, and Friedman test were used, and for path analysis, the structural plural equation model was used in Smart PLS Software. For the placement of the third place indices on social sustainability, the weighted geographical regression tool was used. The results of the coefficient of determination between the mentioned indices showed that third place has a social impact of 0.90%. The results of the weighted geographical regression analysis showed that the most important component affecting the social stability variable was comfort and security with a coefficient of 0.91%, well explaining the effect of the third place on social stability. Also, the results of the weighted geographical regression model showed that Region 4 had the lowest effect (0.03), Regions 3 and 8 had a moderate effect (0.05), and Regions 6 and 9 had a high effect (0.07) on the social stability in Isfahan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Third places
  • sustainability
  • Isfahan
  • social index

مراجع

 
Anumitra V. Mirti,(2018), Place Based Approach to plan for Resilient Cities: a local government perspective, Journal of Procedia Engineering, pp 157-164
Abedini, A. , Saket Hassanloui, M. ,(2021), Third urban locations; Scene of creating social and recreational hangouts in the community Case study: A comparative study of cafes in districts 1 and 4 of Urmia city, Journal of Urban Planning, Volume 5 No. 2, pages 153-170,[In Persian].
Assefa, G. & Frostell B. (2007), Social sustainability and social acceptance in technology assessment: A case study of energy technologies, Journal of Technology in Society, Volume29, Issue 1, Pages 63-78.
Andalib, A. ,Kazemi, D. ,(2017), Evaluation of effective components of social resilience of rural settlements in critical situations, Journal of Housing and village environment, Volume 36 , Number 158 , :131-145 ,[In Persian].
Bazi ,Khodarham , & Javaheri, Abbas, & Akbar Kiani,(2012),Assessing the sustainability indicators of residential neighborhoods Case study: Mamouniyeh city - Markazi province, Journal of Geographical Research Year 27 Winter 2012 No. 4 (107 consecutive),p245-225. [In Persian].
Biglin, J. ,(2021), Photovoice accounts of third places: Refugee and asylum seeker populations' experiences of therapeutic space, Journal of Health & Place, Volume 71, September 2021, 102663
Barron, L. , & Gauntlett, E. (2002). Stage 1 report - Model of social sustainability. Housing and sustainable communities, indicators project. Western Australia: Perth, Murdoch University.
Dempsey Nicolas, C. Brown b, G. Bramley, (2012), “The key to sustainable urban development in UK cities? The influence of density on social sustainability " Progress in Planning 77 page:94.
Davoodi, E. , Modiri, A. , (2017),Investigating the role of third places in promoting the social life of Zanjan city in the period from the Constitutional Revolution to the Islamic Revolution (Case study: Green area of Zanjan city square-Iran), for Scientific degree Human Geography Volume 49 Autumn 1396 No. 3 (101):25-44. [In Persian].
Ecet, Dejan & et al,(2021),Urban planning method for fostering social sustainability: Can bottom-up and top-down meet? Journal of Results in Engineering, Volume12,1-20.
Fougere, G. , Hooper, C. M. , & Ivory, V. CH. , (2015), Childhood neighbourhoods as third places: Developing durable skills and preferences that enhance wellbeing in adulthood, Journal: Health & Place - Volume 34, July 2015, Pages 34-45.
Frazier,j. c. ,)1997(,Sustainable evelopment: modern elixier or sack dress? Journal of Environmental Concervation , vol. 24,pp. 182- 193
 Houshyar,H. , Sharifi,B. ,(2017), Evaluation of Neighborhood Sustainability in Border Towns (Case Study: Neighborhoods of Piranshar City), Journal of Urban Areas Studies, Volume: 4 Issue: 10: 149-168. [In Persian].
Hosseinpour, B. , Zahiri, H. , & Mosaei , M. ,(2020), Profile of the authors of the article Evaluation of social sustainability indicators in the neighborhoods of the 15th metropolitan area of Tehran, Journal of Urban Social Geography , Volume: 7 , Issue: 2. [In Persian].
Ismail, Said & Wan Ismail, Wan Azlina, (2015), Integrating the Community in Urban Design and Planning of Public Spaces: A Review in Malaysian Cities, Journal of Procedia - Social and Behavioral Sciences, Volume168, Pages 357-364. [In Persian].
Karami, I. , Basiri, M. & Zeinali Azim, A. ,(2021), Analysis of place attachment and its related variables in third urban places (Case study: Elegli Park Tabriz), Journal of Geographical Research of Urban Planning ,Volume 9, Number 3, pp. 735-759. [In Persian].
Mokhtari Malekabadi, R. , MarsousI, N. , & Hosseini, S. A. , Gholami, M. ,(2014),Environmental and Economic Assessment of Sustainable Development in Extractive Cities (Case Study: Assaluyeh), Journal of Urban Ecology Research, No. 1 (9): 29-44. [In Persian].
Moeini, M. , (2011), Pedestrian Cities, Azarakhsh Publications, Tehran. [In Persian].
Mehta,V, & Bosoon. J. K. (2010)Third places and the social life of streets. Journalof Environment and Behavior, 42, 779-805.
Maleki, S. , (2011), Measuring Sustainable Development in Urban Areas Using Planning Techniques (Case Study: Ilam City), , Journal of Geography and development, Volume 9 , Serial Issue 21 ; From page 117 to page 117-136. [In Persian].
Maleki, Saeed, bagh Daman, Safiyeh, (2013), Evaluation of sustainable development indexes with emphasis on physical and social indexes and urban services (A case study of Ahvaz city), Journal of Human Geography Research Volume 52 Winter 1399 No. 4,p 29-54. [In Persian].
Mckenzie, Stephen, (2004) social sustainability: toward some definition, Hawake Research Institute, University of South Australia, Magill, South Australia ,Pp:1-16.
Oldenburg. R. (1999) The great good place: Cafes,coffee shops,bookstores, Bars, Hair Salons. And other hangouts at the heart of a community. Washington: Marlowe  Company. , and how they Get You Through the Day. New York: Paragon House.
Rahimi, H. ,(1999),Sustainable urban development with emphasis on environmental capabilities( Case Kashmar ), Doctoral dissertation under the guidance of Dr. Shokouhi, Tarbiat Modares University, Tehran. [In Persian].
Salazar, Sean & Stefan Ritter& Sarah HaleJenny Langford،(2021), From urban underground space (UUS) to sustainable underground urbanism (SUU): Shifting the focus in urban underground scholarship, Journal of Land Use Policy, Volume 109, Pages1-16.
Siavashpour, B. , Abrun, A. , & Mousavi, M. (2019), Design approaches for public spaces of urban socialization taken from the characteristics of the third place, Journal of Urban Design Studies and Urban Research Second, No. 4 (7):33-40. . [In Persian].
Sadeghi, N. , Zabihi, H. , & Islami, S. Gh. , (2015), Comparative comparison of third space location and cognitive map of feeling of security in urban space (Case study of Isfahan), Journal of Spatial planning, Volume 5 , Number 2 (17 in a row) ; From page 93 to page 115 . [In Persian].
Satarzad Fathi, Mani, Zarei Majid & Rahim Hashempour, (2019), Research on the principles of behaviorist and democratic urban spaces; Integration of ideas, Journal of Iranian Architecture and Urban Planning Volume 10 Fall and Winter 1398 No. 18, Pp61-84. [In Persian].
Shia, E. , Daneshpour, S. A and Roosta, M, (2017), Development of a Model of Spatial Indicators for Socia Architecture and Urban Development, "Sustainability Using the Delphi Method and the Shannon. Armanshahr, No. 19,pp 119-129.
Tyler,Stephen & Moench,Marcus ,)2012(, A framework for urban climate resilience, Journal of Climate and Development, Volume 4, Pages 311-326.
Taqvaee, A. A. , Yousefi, S. , & Rafieian M. ,(2010), Assessing the quality of living environment in Ekbatan town of Tehran, Journal of Space planning and planning (humanities teacher),Volume 14 , Number 4 (68), :63-85. . [In Persian].
Teymouri, I. , Farhoudi, R. , & Rahnamaei, M. T. , Gharkhloo, M. ,(2012), Evaluation of social sustainability using fuzzy logic (Case study: Tehran), Journal of Geography, Volume 10 , Number 35 ; From page 19 to page 39. [In Persian].
Waezzadeh, S. , Ayaseh, A. ,(2015), Status of social development in Iran's development programs with emphasis on social indicators of sustainable urban development, Journal of Urban Sociological Studies (Urban Studies), Volume 10 , Number 36,:45-59. [In Persian].
Williams, S. A. , Hipp, J. R. (2019), The Third Place as an Evolving Concept for Hospitality Researchers and Managers , Journal of Hospitality & Tourism Research, Volume77,pages 68-78.
مطالعات ساختار و کارکرد شهری
دوره 9، شماره 33
دی 1401
صفحه 153-176

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 28 اردیبهشت 1401
  • تاریخ بازنگری: 08 مرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 10 دی 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار